Read God's Word: the Bible

  • What does this tell you about God?
  • What does this tell you about Jesus?
  • What does this tell you about people?
  • If this is true, what difference would it make in your life?
  • Who are five people who you can share your discoveries with?

Luke 20:1-47

1Da ye ate Yeezu a jam bo Juuma Puusika Yenni po a sak nuruma Naawen wamasaa. Juuma Puusika Yenni kpaa ale Juuma Sinsaa sagrma ale nisomma a yaa jam 2a bek wa ayen, “Ka wana ale te fi siuk ate fi a ny wiea de? Ka wana ale te fu siuk wa?” 3Yeezu yaa tulisi ba ayen, “Ni basi ate mi me bek ni wari. 4Jn ale jam a te nuruba soka la, wa jam nya wa pagrimu ka Naawen jigi yaa nuru biik jigiya?” 5Ba yaa deri a zok ale chaab, “Ti ti tulisi wa ayen ka boa? Ti be dan weeni ayen bu nyini ka Naawen jigi wa le bek ti ayen be ka boa ate ti jam ka siaka ale Jn wiea. 6Alege ti dan weeni me ayen bu nyini ka nurubiik jigi, nuru banni ale za dela la ba a le yuk ti kama ale tintana dii nyi la, ba seba chak kama ayen Jn ka Naawen biisiteer.” 7Ba yaa tulisi ayen, “Ti ze Jn pagrimu ale nyini juijui la.” 8Yeezu yaa weeni ba ayen, “Mi me abe kan weeni a sak ni jaab buui pagrim nyi a te mi a ny wiea de la.” 9Yeezu yaa magsi wamagsini de a sak nuruma ayen, “Nuru wanyi ale jam boro a yaa kpa wa talim fiik, a vuk tiisa. Wa yaa pa nuruba ayen ba a limsi bu ale ge yaa yiri nyiem a che t ka choa a ga beni nna yegayega. 10Wa talimu tiisaa yoanaa pisika ale jam paari la, wa yaa tom tomteer ayen wa ga tuesi yoana aai ate wa soa la wa nuruma jigi a ta jam te wa. Tomteerwa ale ga paari talimu po la, nuruma yaa yik wa a nak wa a yiak wa ate wa che ale nisim kotta. 11Wa yaa man tom tomteer wa choa alege ba man yik wa me a nak ate wa nya chivie nalimnyiini a yiak wa ate wa che ale nisim kotta. 12Wa man tom tomteer wa choa a ny buta, ba man yik wa me a nak a te wa tuom a yiak wa ate wa nyini. 13Talimu nynwa yaa bek wa dek ayen, ‘M le ny ka se nna m le tom ka m dek biika waai ate m mari la ate wa che, da dii dai ba a le te wa zula.’ 14Nuruma yaa ale ga nya nuruwa dek biika la, ba yaa weeni chaab ayen, ‘Talimu nynwa dek biika ale nna. Wa dan kpi, ka wala le soa wa antaa. Basi ate ti ko wa ate wa antaa meena a chim tama anta.’ 15Ba yaa yik wa a ta wa nyini talimu po a nyini a ko wa.” Yeezu ale magsi wamagsini nna a nueri la, wa yaa bek ayen, “Talimu nynwa le ny nuruma de ka se?” 16“Wa le jam ko ba kama abe wa pa talimu a nyo nuruba ba chaab nisima po.” Nuruma ale wom nna la, ba yaa weeni ayen, “Ti a saalim Naawen ayen wa kan basi ate dila ny.” 17Wa yaa nya ba ale weeni ayen, “Be ka boa ate ba marisi Naawen gbaka nna ayen, ‘Tintain dii ate seeroma a zri ayen di an nala la, tintain dila degadega ale man chim tintain maka a meena po.’ 18Nuru waai abe dan lo tintanni de zuk, kula nynwa nyika a le pasi ka meena meena, alege nuru waai ate tintanni de a lo wa zuk la, di a le num wala choa nyika ase ka zom la.” 19Juuma Sinsaa sagrma ale Juuma Puusika Yenni kpaa a yaa jam pii nyi ayen ba yik Yeezu dila powa, dii nyi la, ba jam mi kama ayen wa pa ka ba a magsi wamagsini. Alege ba an jam nya siuk a yik wa dii nyi la, ygsum ale jam ta ba ale nuruma. 20Ba yaa kasim jam a gisi siuk ayen ba yik wa. Ba yaa tom nuruba a weeni ba ayen ba pa ba dek a chim wensie nyam a ga bek Yeezu bega ate ba nya siuk a yik wa a te Gominawa waai ale ta pagrim la. 21Nuruma de ale jam Yeezu jigi la, ba yaa weeni wa ayen, “Ti sagr, tama seba ayen fi ale a biisi dii ale a sak nuruba dii la ka wensie. Tama seba me ayen fi ka waai ale kan a luk nuruba la, alege fi a sak ka wensie sinsaa aai ale a sak nurubiik Naawen ale a yaali ayen wa boro dii la. 22Be weeni nyaku de a sak ti, tama Sinsaa a siak ate ti tuni ti lampoowa a te nakpioku Siiza yaa Sinsaa kan siagi?” 23Alege Yeezu poom seba ba yammu noai po kama ate wa yaa weeni ba ayen, 24“Ni sak mu ligbiri.” Ba yaa ta ligni jam ate wa yaa bek ba ayen. “Ka wana zuk ale wa yoi ale dua di nyia?” Ba yaa tulisi wa ayen, “Ka Siiza.” 25Yeezu yaa weeni ba ayen, “Ku be dan ka dila, ni be pa jaab buui meena ale magsi ayen ni pa te Siiza la, a te wa, abe ni pa jaab buui meena ale magsi ayen ni pa te Naawen la, a te wa.” 26Wa ale jam tulisi ba dii nna la, ku yaa cha ba nna yegayega ate ba yaa goori nna chorototo. Ba an jam baga a yik wa nuruma nimbie po, wa ale tulisi ba dila la nyi. 27Dula jigini, Sajusiba ba gela a yaa jam Yeezu jigi, a bek wa bega. Sajusima meena jam a weeni kama ayen nuruba dan kpi, ba an man baga a yiri kum po. Ba yaa bek Yeezu ayen, 28“Ti Sagr, Moosis ale marisi nyaku de a te ti a weeni ayen, ‘Nuru a dan faari wa pk ate ba an biak biik ale ge ate nuruwa a dan kpi, ku a fe kama ate wa suok a faari pukogini a biak bisa a te wa suoku waai ale kpi la.’ 29Ygygla de, nuruba bayopoi ale jam boro a chim suaata ate ba so kpagini a faari nipk ate wa an biak ale wa nya ale ge kpi. 30Waai ale pa a sa wa la me a yaa faari wa suoku powa alege nipowa ale wa me an biak a nya ya ale ge ate wa kpi. 31Ba suok kuui ale pa a sa butawa la, a ny kula me degadega. Ba meena bayopoiwa a faari nipk wala kama a taam tu alege ba waai ale wa an biak a nya ya ale ge kpi. 32Ku aanyi ate nipowa me a yaa kpi. 33Ygygla de, ate nuruma bayopoiwa de meena a faari wa a nya la, da dii dai ate nuruba meena ayen ba yiri kum po la, ka wana le wa soa nipowa de?” 34Yeezu yaa tulisi ba ayen, “Tzuk de demma a faari ka nipooba, a pa ba leeba me a yalisi choroba, 35alege nuru baai ale magsi ba yiri kum po a yaa bo t kaai ale bo aa cheena la, ba kan yali chaaba. 36Ba ba a ny ase ka Naawen Sabiiloma la. Ba kan man maari a kpi. Ba yaa ka Naawen bisa dii nyi la, ba yiri kum po kama. 37Moosis dek abe weeni nyaku de ate ku lagri kama ayen nuru baai ale kpi la le yiri kum po kama boan nyia juijui ate wa marisi Naawen gbaka po a magsi chaab ale juijui ate wa nya bolimu goanni po ate bu a ny nna ase bu a de ka ti fiik la wa weeni ayen, ‘Nynwa ka ti kokpiesaa Abraham Naawen, Aizik Naawen, ale Jekob Naawen.’ 38Ni poom seba kama ayen Naawen be daa kpilima Naawenya, alege wa ka anvuuta Naawen, boan nyia, waai meena vua kama wa jigi.” 39Juuma Sinsaa sagrma ba gela a yaa weeni ayen, “Sagr, fi biisi ka nalimnyiini.” 40Dii nyi la, ba man ka siuk a bek wa bega a chaaba. 41Alege Yeezu yaa bek ba ayen, “Ka boa ale soa ate ba a weeni ayen Kirisitawa waai ate Naawen a le tom wa ate wa jam la a le chim ka Naawa Deevid aabiiga? 42Wanni abe ale ka dii la ale Naawa Deevid dek a weeni Naawen gbaka Yiilaa dinyi po kama ayen, ‘Nynwa Naawen weeni mi Nynwa ayen, kali mi juga ge 43ate ku jam paari diipo ate m le basi ate fi nya pagrim fi dachaasaa zuk.’ 44Ase Deevid dek dan a wi Kirisitawa waai ate Naawen a le tom ate wa jam la, ayen wa Nyn, ku be zaani ka se a te Kirisita a baga a chim Naawa Deevid aabiiga?” 45Nuruma meena jam a za a wom kama ate Yeezu yaa weeni wa aaviirima ayen, 46“Ni kpesi ni dek ale Juuma Sinsaa sagrma baai ale a yaali ayen ba jo ba kasaautaa a nyiem a che a yaali ayen waai a ta a puusi ba, yaba peelitaa po la, baai ale a yaali me ayen ba kali zukpaglik sii ate ba lueri zaani tuka diinaa po la. Ba ka nuru baai me ale a yaali ayen ba kali nuru kpeenta zukpaglisa zuima andiin kpeenta tia po la. 47Ba be ka baai me ale a yaali pukoga paasi deka la, ale baai me ale a puusi Naawen venta puusa wota la. Ba la chaab waalika le gaam taam ka nna yegayega.”
Read More